अध्यक्षांचा संदेश
मध्य महाराष्ट्रातील बुलढाणा जिल्ह्यात, ६५,५०० लोकसंख्या असलेल्या मेहकर मधील लोकांना शिक्षण व आरोग्य या सारख्या मूलभूत सेवांअभावी अनेक आव्हानांचा सामना करावा लागतो. एकमेव राष्ट्रीयकृत बँक, स्टेट बँक ऑफ इंडिया आणि काही सहकारी बँकांची स्थापना ८० च्या दशकाच्या उत्तरार्धात आणि ९० च्या दशकाच्या सुरुवातीला करण्यात आली, ज्यामुळे रहिवाशांना गृहनिर्माण, शिक्षण आणि आरोग्य सेवांसाठी कर्ज मिळणे कठीण झाले.
ही तफावत ओळखून मी, श्री. श्याम उमाळकर, १३ सहकार्‍यांसह मेहकरमध्ये सहकारी (पतसंस्थेच्या) रूपाने वित्तीय संस्था स्थापन करण्याची संधी पाहिली. १९६७ मध्ये स्थापन झालेल्या मेहकर नागरी सहकारी पतसंस्थेचे, १९९२ मध्ये पुनर्कल्पित दृष्टिकोन ठेवून आम्ही पुनरुज्जीवन केले.
भागभांडवलाच्या ६५,००० रुपयांपासून सुरुवात केली. आमचे लक्ष आजूबाजूच्या भागातील लोकांपर्यंत पोहोचण्यावर होते, ज्यात शिक्षक, शेतकरी, छोटे व्यापारी, सरकारी कर्मचारी आणि वंचित महिला यांचा समावेश होता. आम्ही फक्त रु. ३१० चे बचत खाते आणि रु ५,००० पासून फिक्स्ड डिपॉझिट उघडण्याची संधी दिली. तीन महिन्यांत, आम्ही ५०० हून अधिक खाती यशस्वीपणे उघडली आणि आमच्या ठेवी पहिल्या सहा महिन्यांत ५० लाख, एका वर्षात १ कोटी आणि केवळ दोन वर्षांत तब्बल ३ कोटी झाल्या.
आमचे ध्येय स्पष्ट होते: समाजातील प्रत्येक वर्गाला, छोटे व्यावसायिक आणि वंचित व्यक्तींपासून ते विद्यार्थी, शेतकरी आणि विविध उद्दिष्टांचा पाठपुरावा करणाऱ्या महिलांपर्यंत सुलभ निधी उपलब्ध करून देणे.
राष्ट्रीयकृत किंवा सहकारी बँकांकडून कर्ज मिळवणे ही बर्‍याचदा त्रासदायक प्रक्रिया होती. सत्यजीत को-ऑपरेटिव्ह क्रेडिट सोसायटी ही कर्ज मंजुरीची प्रक्रिया सोपी करून आणि स्थानिक लोकांमध्ये आत्मविश्वास वाढवून विश्वासाचा किरण म्हणून उदयास आली.
संस्था फायदेशीर ठरल्यास सेवाभावी उपक्रमांद्वारे समाजाला परत देण्याच्या आमच्या नैतिक दायित्वावर आमचा विश्वास होता. वर्षानुवर्षे, सत्यजीत को-ऑपरेटिव्ह क्रेडिट सोसायटीने अनेक सामुदायिक कार्यक्रमांद्वारे सामाजिक सुधारणेचा परिश्रमपूर्वक पाठपुरावा करत आहे.